پارکت چوبی یکی از زیباترین و گرمترین انواع کفپوش خانگی که جلوهای طبیعی و لوکس به فضا میبخشد. اما نگهداری و شستشوی پارکت چوبی نیاز به دقت ویژه دارد، چون برخلاف سرامیک یا سنگ، چوب در برابر رطوبت حساس است. شستشوی نادرست میتواند باعث باد کردن، تغییر رنگ یا کاهش عمر پارکت شود.
در این مقاله به روشهای درست تمیز کردن پارکت چوبی، نکات مهم در نگهداری و شستشوی پارکت و اشتباهاتی که باید از آنها پرهیز کنید میپردازیم.
روش اصولی تمیز کردن و شستشوی پارکت چوبی در خانه بدون آسیب
تمیز کردن پارکت چوبی برخلاف ظاهر سادهاش، نیاز به دقت و آگاهی دارد. چون چوب، برخلاف سرامیک یا سنگ، با رطوبت و شویندههای قوی سازگار نیست و اگر روش تمیز کردن اشتباه باشد، ممکن است سطح پارکت باد کند، تغییر رنگ دهد یا حتی از حالت طبیعی خود خارج شود.
برای اینکه پارکت چوبی همیشه تمیز، براق و سالم بماند، باید از روش اصولی شستشو و نظافت پارکت چوبی در خانه استفاده کنی. مراحل زیر بهترین و ایمنترین روش برای نگهداری روزمره و دورهای پارکت است:
۱. پاک کردن گرد و غبار روزانه
گرد و خاک یکی از اصلیترین عواملی است که باعث خش افتادن روی سطح پارکت میشود.
برای تمیز کردن روزانه:
- از جاروبرقی با سری مخصوص پارکت استفاده کن (سری نرم با برس پارویی).
- اگر جاروبرقی نداری، دستمال یا تی میکروفایبر خشک بهترین گزینه است.
- هرگز از جاروهای زبر یا پارچههای خشن استفاده نکن، چون سطح چوب را میخراشند.
۲. تمیز کردن سطح با پارچه مرطوب (بدون خیس کردن)
در مرحله بعد، از یک دستمال مرطوب و نه خیس استفاده کن.
دستمال را با آب ولرم مرطوب کن و حتماً قبل از استفاده آب اضافی آن را بگیر.
نکته مهم:
هدف، تمیز کردن سطح از چربی یا لکههای سبک است، نه شستن کف با آب زیاد.
در صورت وجود لکه چسب یا آلودگی سطحی، از محلول آب و مقدار کمی مایع شوینده ملایم استفاده کن. بعد از پاک کردن، سطح را حتماً با دستمال خشک تمیز کن تا هیچ رطوبتی باقی نماند.
۳. استفاده از محلولهای مخصوص شستشوی پارکت چوبی
برای تمیز کردن عمقیتر، بهتر است از شویندههای مخصوص پارکت چوبی یا لمینت استفاده شود.
این شویندهها معمولاً دارای ترکیباتی هستند که:
- چربی و لکه را پاک میکنند،
- اما به لایه براق یا روغنی سطح چوب آسیب نمیزنند،
- و از تغییر رنگ یا بادکردن جلوگیری میکنند.
اگر شوینده صنعتی در دسترس نیست، میتوانی محلول طبیعی زیر را درست کنی:
- یک لیوان آب گرم + یک قاشق سرکه سفید + چند قطره مایع ظرفشویی ملایم.
دستمال میکروفایبر را در محلول بزن، آبش را خوب بگیر و بهآرامی روی سطح بکش.
۴. تمیز کردن لکههای خاص روی پارکت چوبی
هر لکه باید با روش مخصوص خودش تمیز شود:
- لکه چربی: با دستمال آغشته به محلول آب و سرکه پاک شود.
- لکه مداد یا ماژیک: کمی الکل ایزوپروپیل روی پنبه و حرکت ملایم کافی است.
- لکه آب یا شربت: سریع با دستمال خشک شود تا به لایه زیرین نفوذ نکند.
- لکه کف کفش یا لاستیک: با پاککن سفید یا اسپری تمیزکننده پارکت از بین میرود.
۵. خشک کردن کامل پس از نظافت
هیچوقت نباید اجازه بدهی سطح پارکت بعد از تمیز کردن مرطوب بماند.
پس از پایان نظافت:
- حتماً با دستمال خشک یا پارچه نخی سطح را پاک کن.
- در صورت امکان، تهویه یا پنجره را باز بگذار تا رطوبت باقیمانده سریع تبخیر شود.
این مرحله ساده، نقش بسیار مهمی در جلوگیری از بادکردن یا تغییر رنگ پارکت دارد.
۶. براق کردن پارکت بعد از تمیز کردن
اگر میخواهی پارکت بعد از شستشو جلوه تازهتری بگیرد، از اسپری براقکننده مخصوص پارکت چوبی استفاده کن.
این محصولات باعث:
- درخشندگی سطح چوب،
- جلوگیری از جذب گرد و خاک،
- و ماندگاری بیشتر جلوه طبیعی پارکت میشوند.
بهتر است هر دو تا سه هفته یکبار، این کار را انجام دهی تا سطح همیشه تمیز و زیبا بماند.
🔍 نکته حرفهای:
اگر بهدنبال شستشوی پارکت چوبی بدون آسیب و با ماندگاری بالا هستی، همیشه به یاد داشته باش:
رطوبت کم + شوینده ملایم + خشککردن سریع = فرمول طلایی حفظ عمر پارکت چوبی
شوینده مناسب برای پارکت چوبی چیست و چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟
یکی از مهم ترین بخشهای شستشوی پارکت چوبی، انتخاب شویندهی مناسب است. پارکت برخلاف کفهای سرامیکی یا سنگی، حساستر است و در برابر مواد شیمیایی قوی یا رطوبت بیش از حد، بهسرعت آسیب میبیند. به همین دلیل باید از شویندههایی استفاده کرد که هم قدرت تمیزکنندگی خوبی دارند و هم بافت چوب و لایهی براق آن را تخریب نمیکنند.
در ادامه، همه چیز را دربارهی بهترین مایع شستشوی پارکت چوبی، روش استفاده و اشتباهاتی که باید از آنها پرهیز کنی میخوانی 👇
۱. ویژگیهای یک شوینده مناسب برای پارکت چوبی
شویندهای که برای تمیز کردن پارکت چوبی استفاده میکنی باید چند ویژگی اساسی داشته باشد:
- فاقد الکل، آمونیاک و اسید باشد؛ چون این ترکیبات باعث از بین رفتن لایهی محافظ روی چوب میشوند.
- pH خنثی یا نزدیک به خنثی داشته باشد تا باعث تغییر رنگ یا خوردگی سطح نشود.
- قدرت پاککنندگی ملایم داشته باشد؛ بهطوری که چربی و لکه را از بین ببرد بدون اینکه سطح را مات کند.
- بدون رایحههای تند و مصنوعی باشد تا در محیطهای خانگی و مخصوصاً اتاق کودک آزاردهنده نباشد.
در واقع، شویندهی خوب برای پارکت چوبی باید مثل یک “نرمکنندهی ملایم” عمل کند، نه یک پاککنندهی صنعتی.
۲. بهترین شویندههای خانگی و طبیعی برای پارکت چوبی
اگر شویندهی صنعتی مخصوص پارکت در دسترس نیست، میتوانی با ترکیبات طبیعی، یک محلول بیخطر و مؤثر بسازی:
✅ محلول سرکه و آب:
نسبت ۱ پیمانه سرکه سفید به ۱۰ پیمانه آب ولرم.
سرکه چربی و لک را از بین میبرد و خاصیت ضدباکتری دارد.
نکته: پارچه را فقط کمی به این محلول آغشته کن و سپس خشک کن تا رطوبت زیادی روی پارکت نماند.
✅ محلول مایع ظرفشویی ملایم و آب:
چند قطره مایع ظرفشویی در یک سطل آب ولرم.
این ترکیب برای تمیز کردن چربی، رد کفش یا گرد و خاک مؤثر است.
✅ ترکیب سرکه، روغن زیتون و آب:
مقدار کمی روغن زیتون به محلول آب و سرکه اضافه کن تا علاوه بر پاک کردن، سطح پارکت را براق و نرم کند.
۳. شویندههای صنعتی مخصوص پارکت چوبی (پیشنهاد حرفهای)
در بازار شویندههایی وجود دارند که مخصوص پارکت چوبی یا لمینت تولید شدهاند.
برندهایی مانند:
- Bona (بونا)
- Pronto Wood Cleaner
- HG Flooring Cleaner
- Mr. Proper Wood Floor Cleaner
این محصولات دارای ترکیبات محافظ هستند که باعث درخشندگی سطح پارکت میشوند و از نفوذ آب به درزها جلوگیری میکنند.
اگر پارکتت طبیعی و گرانقیمت است، استفاده از یکی از این شویندهها میتواند عمر آن را چندین برابر کند.
۴. شویندههایی که هرگز نباید برای پارکت استفاده شوند
برخی مواد هرچند برای نظافت خانه مفیدند، اما دشمن پارکت چوبی محسوب میشوند:
- ❌ وایتکس یا سفیدکننده: باعث زرد شدن و از بین رفتن براقیت سطح چوب میشود.
- ❌ الکل و اسپریهای شیشهپاککن: رنگ سطح را کمکم از بین میبرند.
- ❌ مایع اسیدی یا جوهرنمک: بهسرعت باعث پوسته شدن یا بادکردن پارکت میشود.
- ❌ شویندههای بخارشوی: رطوبت و گرمای زیاد، چوب را متورم میکند.
۵. نکات طلایی هنگام استفاده از شوینده پارکت چوبی
- همیشه ابتدا محلول شوینده را روی دستمال بریز، نه مستقیم روی پارکت.
- پارچه یا تی باید فقط مرطوب باشد، نه خیس.
- پس از تمیز کردن، سطح را با دستمال خشک پاک کن تا هیچ رطوبتی باقی نماند.
- اگر از شوینده صنعتی استفاده میکنی، حتماً دستور مصرف روی بستهبندی را بخوان تا مقدار رقیقسازی درست باشد.
- برای حفظ درخشندگی طولانیمدت، هر چند ماه یکبار از واکس یا پولیش مخصوص پارکت استفاده کن.
در پاسخ به سؤال «شوینده مناسب برای پارکت چوبی چیست؟» باید گفت:
بهترین شوینده، ترکیبی است که هم آلودگی را از بین ببرد و هم سطح چوب را سالم و براق نگه دارد. شویندههای مخصوص پارکت چوبی، محلولهای طبیعی مثل سرکه و آب، و اسپریهای محافظ براقکننده بهترین انتخابها هستند.
همیشه به یاد داشته باش که در شستشوی پارکت چوبی، کم بودن آب، ملایمت مواد و خشککردن سریع سه اصل طلایی حفظ زیبایی و دوام چوب هستند.
نکات مهم در نگهداری و نظافت پارکت چوبی
پارکت چوبی یکی از زیباترین و طبیعیترین کفپوشهاست که اگر درست از آن مراقبت شود، سالها جلوه و دوام خود را حفظ میکند. برای اینکه ظاهر براق و سالم پارکت باقی بماند، رعایت چند نکته ساده اما کاربردی ضروری است.
در قدم اول باید از تماس زیاد پارکت با آب جلوگیری کرد، چون رطوبت میتواند باعث بادکردگی یا تغییر رنگ چوب شود. هنگام نظافت، بهجای تی خیس، از د
یکی از مشکلات رایج پارکت، خط و خش ناشی از حرکت مبلمان است. برای پیشگیری از این آسیب، بهتر است زیر پایههای مبل، صندلی و میز از نمد یا محافظهای مخصوص استفاده شود. این کار ساده، در درازمدت جلوی آسیبهای جدی را میگیرد.
اگر مسیر رفتوآمد در خانه زیاد است، بهتر است از قالیچههای سبک یا فرشهای نازک در این بخشها استفاده شود تا اصطکاک مستقیم پا یا کفش با سطح چوب کاهش یابد. این کار علاوه بر محافظت، به حفظ زیبایی ظاهری فضا نیز کمک میکند.
در صورت ریختن هرگونه مایع روی پارکت، لازم است سریع آن را با دستمال خشک پاک کنی تا رطوبت فرصت نفوذ نداشته باشد. حتی مایعات بیرنگ مانند آب هم میتوانند به مرور لکه یا تورم ایجاد کنند.
در نهایت، برای حفظ درخشندگی و تازگی کف، استفاده دورهای از اسپری یا واکس مخصوص پارکت چوبی توصیه میشود. این محصولات علاوه بر تمیزی، یک لایه محافظ ایجاد میکنند که مقاومت سطح را در برابر خط و خش افزایش میدهد.
با رعایت این نکات ساده، پارکت چوبی خانهات همیشه زیبا، سالم و براق باقی میماند.
اشتباهات رایج در شستشوی پارکت چوبی
نظافت پارکت چوبی نیاز به دقت و شناخت دارد، چون برخلاف سرامیک یا سنگ، چوب در برابر رطوبت و مواد شیمیایی حساس است. بسیاری از افراد هنگام تمیز کردن پارکت، بدون آگاهی از جنس و ساختار آن، اشتباهاتی انجام میدهند که به مرور باعث از بین رفتن زیبایی، تغییر رنگ یا حتی خرابی کفپوش میشود.
یکی از رایجترین خطاها، استفاده از بخارشو است. شاید به نظر برسد بخار، روشی مؤثر و بهداشتی برای تمیز کردن کف است، اما در واقع حرارت و رطوبت زیاد باعث نفوذ بخار به لایههای چوب و در نتیجه بادکردگی یا تاب برداشتن پارکت میشود.
اشتباه دوم، استفاده از مواد شوینده قوی مثل وایتکس، جوهرنمک یا انواع محلولهای اسیدی است. این مواد ممکن است آلودگی را از بین ببرند، اما همزمان لایه محافظ روی چوب را تخریب کرده و باعث کدر شدن، تغییر رنگ یا حتی پوستهپوسته شدن سطح میشوند. برای پارکت باید از شویندههای مخصوص با PH خنثی استفاده کرد.
بسیاری از افراد هنگام تی کشیدن، دستمال یا تی را بیش از حد خیس میکنند. این رطوبت اضافی به درزهای بین تختهها نفوذ کرده و باعث تورم، باز شدن درزها یا پوسیدگی زیرکار میشود. روش درست این است که تی یا دستمال فقط کمی مرطوب باشد و بلافاصله پس از نظافت، سطح خشک شود.
یکی دیگر از اشتباهات شایع، نادیده گرفتن لکههای مایع روی پارکت است. ریختن آب، نوشیدنی یا هر مایع دیگر اگر سریع پاک نشود، میتواند رد یا لکه دائمی روی چوب برجا بگذارد. حتی در برخی موارد، نفوذ مایع باعث بادکردن موضعی کف میشود.
برای حفظ زیبایی و دوام پارکت چوبی، باید هنگام نظافت با حوصله و دقت عمل کرد و از هر روشی که باعث تماس طولانی چوب با رطوبت یا مواد شیمیایی شود، پرهیز کرد.
براق کردن پارکت چوبی پس از شستشو
بعد از تمیز کردن پارکت چوبی، یکی از دغدغههای اصلی این است که سطح کف، جلوه اولیه و درخشندگی طبیعی خود را حفظ کند. چون با گذشت زمان و شستشوهای مکرر، ممکن است برق و تازگی پارکت کاهش یابد و حالت مات یا کدر به خود بگیرد. با رعایت چند نکته ساده میتوان دوباره آن درخشش زیبا را به چوب برگرداند.
پس از شستشو، ابتدا مطمئن شو سطح پارکت کاملاً خشک است؛ چون هرگونه رطوبت باقیمانده مانع جذب درست مواد براقکننده میشود. سپس از محصولات مخصوص براقکننده پارکت استفاده کن. این مواد معمولاً حاوی ترکیباتی هستند که لایهای محافظ روی سطح چوب ایجاد کرده و همزمان باعث براق شدن آن میشوند.
در انتخاب براقکننده، دقت کن که حتماً مخصوص پارکت چوبی باشد، نه کفپوشهای PVC یا لمینت، چون ترکیبهای شیمیایی متفاوتی دارند و استفاده نادرست ممکن است به پوشش محافظ چوب آسیب بزند.
برای استفاده، مقدار کمی از محلول براقکننده را روی پارکت بریز و با دستمال نرم یا پد مخصوص، آن را بهصورت یکنواخت روی سطح پخش کن. پس از چند دقیقه، پارکت جلوهای تازه، براق و تمیز پیدا میکند.
اگر میخواهی درخشندگی پارکت ماندگارتر باشد، بهتر است این کار را بهصورت دورهای انجام دهی؛ مثلاً هر دو تا سه هفته یکبار، بسته به میزان رفتوآمد و آلودگی محیط. همچنین بهجای استفاده از واکسهای سنگین یا روغنهای نامناسب، همیشه محصولات مخصوص چوب را انتخاب کن تا سطح طبیعی و باکیفیت پارکت حفظ شود.
با کمی مراقبت و براقسازی منظم، پارکت چوبی خانهات همیشه شاداب، تمیز و چشمنواز خواهد ماند.
تمیز کردن پارکت چوبی قدیمی، آیا مواد شیمیایی مناسب است؟
پارکتهای چوبی قدیمی معمولاً ظرافت و زیبایی خاصی دارند، اما در عین حال نسبت به نمونههای جدید حساسترند، چون لایه محافظ سطح آنها ممکن است در اثر گذر زمان و استفاده مکرر، نازک یا آسیبدیده باشد. به همین دلیل هنگام نظافت چنین کفپوشهایی باید با دقت و وسواس بیشتری عمل کرد و از بهکار بردن مواد شوینده قوی خودداری نمود.
مواد شیمیایی مثل وایتکس، جوهرنمک، یا حتی بعضی پاککنندههای صنعتی بهسرعت میتوانند پوشش محافظ چوب را از بین ببرند و باعث تغییر رنگ، پوستهپوسته شدن یا لکهدار شدن سطح شوند. در پارکتهای قدیمی که معمولاً سطح آسیبپذیرتری دارند، این خطر چند برابر است و ممکن است با یکبار استفاده اشتباه، آسیب جبرانناپذیری وارد شود.
بهترین روش برای تمیز کردن چنین پارکتهایی استفاده از ترکیبهای ملایم و طبیعی است. مثلاً میتوان مقدار کمی سرکه سفید را با آب ولرم مخلوط کرد (در نسبت بسیار کم، حدود یک قاشق غذاخوری سرکه در یک لیتر آب) و با یک دستمال نیمهمرطوب، سطح را تمیز نمود. البته باید بلافاصله پس از نظافت، پارکت با پارچه خشک پاک شود تا رطوبت در چوب نفوذ نکند.
در صورت وجود لکههای قدیمی یا خشهای سطحی، میتوان از روغنهای طبیعی مخصوص چوب یا اسپریهای براقکنندهای که پایه طبیعی دارند استفاده کرد. این محصولات علاوه بر تمیزی، لایهای محافظ نیز روی سطح ایجاد میکنند و تا حدودی ظاهر کهنه پارکت را تازهتر نشان میدهند.
در کل، برای پارکت چوبی قدیمی هرچه کمتر از مواد شیمیایی استفاده شود، بهتر است. پاکیزگی واقعی این نوع کفپوش در مراقبت ملایم، رطوبت کم و استفاده از مواد طبیعی خلاصه میشود.
جمع بندی
برای داشتن کفپوشی زیبا و بادوام، باید با دقت از آن مراقبت کنی.
شستشوی پارکت چوبی به روش صحیح نهتنها باعث حفظ جلوه طبیعی و درخشان چوب میشود، بلکه عمر آن را نیز افزایش میدهد.
با رعایت چند نکته ساده، میتونی پارکت خانهات را سالها تمیز، سالم و براق نگه داری.